اثر تاریخ کاشت بر مراحل رشد و عملکرد دانه و روغن سویا در منطقه اردبیل

      به منظور بررسی تاثیر تاریخ های مختلف کاشت بر مراحل رشد و عملکرد های دانه و روغن ارقام سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1388 به مرحله اجرا درآمد. در این آزمایش عامل اول تاریخ کاشت، شامل چهار سطح ( 6، 15، 25 خرداد ماه و 5 تیر ماه) و عامل دوم شامل رقم ویلیامز و لاین L17 سویا بود. نتایج نشان داد که بین تاریخ های مختلف کاشت از نظر صفاتی چون تعداد روز از کاشت تا ظهور اولین گل، از کاشت تا ظهور اولین غلاف، از کاشت تا شروع دانه بندی، طول دوره رویش، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن اختلاف معنی‎داری وجود داشت. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم برای صفات مورد ارزیابی معنی‎دار نبود. تاریخ های کاشت 6 و 15 خرداد از نظر صفات ارتفاع بوته، روز از کاشت تا ظهور اولین گل، روز از کاشت تا ظهور اولین غلاف و درصد روغن دانه بیشترین مقادیر را داشته در یک گروه قرار گرفتند. از نظر طول دوره رویش، تعداد روز از کاشت تا شروع دانه بندی، عملکرد دانه و عملکرد روغن، تاریخ کاشت 6 خرداد بالاترین مقدار را نشان داد. نتایج نشان دادکه در منطقه اردبیل با تاخیر در کاشت سویا به دلیل برخورد با شرایط نا مناسب، گیاه به پتانسیل بالقوه تولید خود نمی‎رسد و عملکرد محصول کاهش می‎یابد. از این رو تاریخ کاشت 6 خرداد ماه برای کاشت سویا در اقلیم سردسیر اردبیل مناسب تر از سایر تاریخ‎های کاشت بود.